Zapraszamy na wyjątkową wystawę plenerową, którą już wkrótce będzie można zobaczyć na dziedzińcu Mareckiego Centrum Edukacyjno-Rekreacyjnego. Jej wernisaż odbył się 26 lipca 2024 roku przy Skwerze Hoovera w Warszawie. Wystawa „Bohaterki wśród bohaterów” prezentuje niezwykłe historie kobiet, które walczyły o wolność podczas powstania warszawskiego. Dzięki unikalnym fotografiom i relacjom oddajemy hołd ich odwadze oraz przypominamy o ich niezastąpionym wkładzie w historię Polski.

Wystawę przygotowało Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie i to dzięki uprzejmości tej instytucji, będziemy mogli pokazać Państwu wystawę w Markach.

patroni medialni: dzieje.pl, przystanekhistoria.pl

***

Masowy udział Polek w konspiracji niepodległościowej w czasie II wojny światowej nie był kwestią przypadku, ale konsekwencją ich aktywności na rzecz niepodległego państwa polskiego w latach wcześniejszych. W szeregach Ochotniczej Legii Kobiet walczyły one zarówno z wojskami zaborców w 1918 r., jak i z bolszewikami w 1920 r. W okresie międzywojennym kilkaset tysięcy kobiet przeszło szkolenie sanitarne i wojskowe organizowane najpierw przez Organizację Przysposobienia Kobiet ds. Obrony Kraju, a od 1939 r. przez Przysposobienie Wojskowe Kobiet. Do tej ostatniej organizacji należało przed II wojną światową ponad 47 tys. członkiń. One też w pierwszej kolejności włączyły się w prace konspiracyjne organizowane już jesienią 1939 r. przez Służbę Zwycięstwu Polski i wiele innych organizacji niepodległościowych.

W miarę rozwoju struktur wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego rola kobiet systematycznie rosła. Nie były one już jedynie grupą pomocniczą, ale w ramach Wojskowej Służby Kobiet czy też Pomocy Żołnierzowi pełnoprawnymi żołnierzami konspiracyjnej armii. Kobiety można było znaleźć we wszystkich rodzajach służb; w komórkach kancelaryjnych, finansowych, łączności kurierskiej i radiowej, w komórkach szyfrów, w redakcjach konspiracyjnych pism, w kolportażu, wywiadzie i kontrwywiadzie, w służbach sanitarnych, kwatermistrzowskich, a także na pierwszej linii walki – w patrolach bojowych, minerskich i oddziałach partyzanckich.

Trudno się zatem dziwić, iż 1 sierpnia 1944 r. do powstania warszawskiego przystąpiło około 7 tys. kobiet-żołnierzy Armii Krajowej, w całym powstaniu wzięło zaś udział ponad 12 tys. – co stanowiło około 20 proc. ogółu walczących. Za swój heroizm i poświęcenie zapłaciły one w czasie 63 dni walk straszliwą cenę. Zginęło lub zostało zamordowanych przez Niemców 700–800 sanitariuszek. Poległo ponad 300 łączniczek – w tym tych szczególnie bohaterskich, wyznaczających trasy przejść przez kanały. Na barykadach ginęły żołnierki z Kobiecych Patroli Minerskich i oddziału Kedywu Komendy Głównej AK Dywersja i Sabotaż Kobiet („Dysk”).

Kobiety, które mogą Państwo zobaczyć na niniejszej wystawie, to tylko niektóre spośród wielu bohaterek powstania…